Koniec dzikich wysypisk w zagajnikach i na Wisłoczysku! Stop paleniu śmieci w piecach c.o.! Każdy segreguje odpady! Gmina Trzebownisko wprowadza powszechną opłatę śmieciową!

Taka ma być niedaleka trzebowniska rzeczywistość. Uzdrowieniu gospodarki odpadami w całym kraju służyć ma nowelizacja ustawy o porządku i czystości w gminach. Po rozpatrzeniu ewentualnych poprawek Senatu i podpisie prezydenta, nowelizacja wejdzie w życie 1 stycznia 2012 roku. Uchwalone zmiany mają funkcjonować najpóźniej w połowie 2013 roku.

Będą to zmiany rewolucyjne. Zarządzanie odpadami komunalnymi spocznie w całości na samorządzie gminnym. Podobnie jest już w całej Unii Europejskiej. Polska, jako ostatni kraj, schodzi z zasady samodzielności i dobrowolności w zawieraniu umów na odbiór odpadów. Po praktycznym wejściu w życie uchwalonych regulacji, z mocy ustawy, właścicielami produkowanych przez nas śmieci stanie się nasza gmina. I odtąd, na wójcie spoczywać będzie obowiązek odbioru wszelkich odpadów, a także zadanie ich przerobu. Rzecz jasna, nic za darmo. Gmina zarządzi powszechną opłatę śmieciową, obejmującą wszystkich bez wyjątku mieszkańców.

Dziś bywa różnie. W obrębie sołectwa Trzebownisko, spośród ok. 1000 nieruchomości zamieszkałych, umowę z MPGK Rzeszów na wywóz odpadów posiada 575 gospodarstw domowych. Kilkadziesiąt rodzin korzysta z usług firmy "Transformers" a także zakładu z Błażowej. Reszta mieszkańców... kombinuje. Zakupione jednorazowe worki na odpady leżą zwykle na półce, i oczekują na ewentualne... kontrole Straży Gminnej. A śmiecie? Dobrze, jeśli część z nich kierowana jest do bezpłatnej zbiorki selektywnej i ląduje w kontenerach ustawionych za mostem, za Domem Ludowym oraz na Skotni (oddzielnie plastik, oddzielnie szkło, papier, puszki oraz tekstylia). Niestety, wciąż spore ilości odpadów zmieszanych spotyka się na brzegach Wisłoczyska. Podrzucone wypchane reklamówki straszą na przystankach autobusowych. W najlepszym przypadku, lądują one - wyrzucone ukradkiem z bagażnika samochodu - w najbliższej osiedlowej pergoli w Rzeszowie.

W efekcie "śmieciowej rewolucji", wywożenie i podrzucanie śmieci przestanie się opłacać. Do każdego gospodarstwa, obok nakazu płatniczego na podatek od nieruchomości, a także faktury za wodę i ścieki, dostarczany będzie - wystawiony przez UG - rachunek za śmieci. Najprawdopodobniej, stanie się tak z początkiem 2013 roku. Albowiem gminy, w tym władze samorządowe gminy Trzebownisko, mają czas na wprowadzenie sytemu do połowy 2013 roku.

Doświadczenia zagranicznych sąsiadów wskazują, iż ustalane przez gminy stawki opłat, wcale nie muszą być wyższe niż opłaty uiszczane obecnie na rzecz MPGK bądź innych firm komunalnych. Wręcz przeciwnie. Dzięki powszechności systemu, zwykła arytmetyka pozwoli na obniżenie kalkulowanych stawek.

Doświadczenia innych wskazują zarazem, iż nowy system skutecznie skłoni nas do szczegółowej segregacji oraz pozwoli na osiągnięcie unijnych norm: w zakresie odzyskiwania surowców wtórnych oraz racjonalnej utylizacji całej masy śmieci pozostałych. Wzorem do naśladownictwa może być m.in. Szwecja. Tam jedna trzecia śmieci wraca do powtórnego użycia jako surowce wtórne, natomiast 12 - 14 proc. odpadów poddawanych jest obróbce biologicznej (z masy zielonej uzyskiwany jest cenny biogaz). Reszta podlega spaleniu, w tym znaczna część jako paliwo alternatywne. Dzięki temu w Skandynawii tradycyjne składowiska zostały już zamknięte. U nas na wysypisko w Kozodrzy trafia wciąż 90 proc wszystkich odpadów.

Tak więc czeka nas kolejna rewolucja. Z pożytkiem dla środowiska naturalnego i naszego zdrowia.

Fot. Ryszard BEREŚ, Józef GAJDA